Czym właściwie jest tempomat?
Tempomat (z ang. cruise control) to system utrzymujący zadaną prędkość pojazdu bez ingerencji kierowcy. W wersji podstawowej pozwala jedynie na utrzymanie stałej prędkości. Bardziej zaawansowane systemy adaptacyjne (ACC – Adaptive Cruise Control) potrafią także automatycznie dostosowywać prędkość do pojazdu jadącego przed nami, a nawet całkowicie zatrzymać samochód i ponownie ruszyć, jeśli sytuacja tego wymaga.
Jak prawidłowo korzystać z tempomatu?
Tempomat należy aktywować dopiero wtedy, gdy osiągniemy żądaną prędkość jazdy – najczęściej powyżej 40–50 km/h. W większości modeli sterowanie odbywa się za pomocą przycisków na kierownicy lub osobnego panelu. Po ustawieniu prędkości pojazd automatycznie ją utrzymuje. Zmiany można dokonywać w trakcie jazdy – przyspieszając lub zwalniając za pomocą przycisków.
System można dezaktywować w dowolnym momencie – wciskając pedał hamulca, sprzęgła (w autach z manualną skrzynią) lub przycisk „cancel”. Po ponownym naciśnięciu przycisku „resume”, auto wraca do poprzednio ustawionej prędkości.
Kiedy warto używać tempomatu?
– Na autostradach i drogach ekspresowych: stała prędkość, niewielki ruch i brak częstych zakrętów to idealne warunki do korzystania z tempomatu
– Podczas długich podróży: zmniejsza zmęczenie kierowcy, pozwala skupić się na otoczeniu, redukuje napięcie mięśni
– Gdy chcemy ograniczyć zużycie paliwa: utrzymywanie stałej prędkości bez gwałtownych przyspieszeń i hamowań pozwala na ekonomiczną jazdę
Kiedy lepiej zrezygnować z tempomatu?
– W mieście i w gęstym ruchu: częste zmiany prędkości i konieczność dynamicznej reakcji wykluczają sens używania tempomatu
– Na mokrej, śliskiej lub oblodzonej nawierzchni: system może nie zareagować odpowiednio na utratę przyczepności, zwłaszcza przy nagłym poślizgu
– Na krętych, nieprzewidywalnych drogach: lepiej mieć pełną kontrolę nad prędkością, szczególnie podczas zjazdów i ostrych zakrętów
– Gdy jesteś zmęczony: choć tempomat zmniejsza wysiłek fizyczny, może też uśpić czujność – a to grozi zaśnięciem za kierownicą
– W przypadku braku adaptacyjnego tempomatu: klasyczne systemy nie reagują na ruch innych pojazdów, dlatego przy zbliżaniu się do wolniej jadącego auta trzeba pamiętać o ręcznej interwencji
Najczęstsze błędy kierowców
– Używanie tempomatu na wzniesieniach i stromych zjazdach, gdzie system może zbyt mocno przyspieszyć lub zbyt słabo hamować
– Brak reakcji na zmiany sytuacji drogowej – kierowca musi zawsze być gotów przejąć kontrolę
– Mylenie tempomatu z systemami autonomicznej jazdy – nawet najbardziej zaawansowane systemy wymagają czujności i gotowości do reakcji
Tempomat a mandaty
Wbrew pozorom, używanie tempomatu nie chroni przed przekroczeniem prędkości. W strefach z ograniczeniami lub w miejscach z odcinkowym pomiarem prędkości warto zachować szczególną ostrożność i ręcznie korygować ustawienia systemu. Błąd o kilka kilometrów na godzinę może kosztować sporo – zwłaszcza w krajach, gdzie obowiązują wysokie kary za niewielkie przekroczenia.
Tempomat to użyteczne narzędzie, które przy właściwym użyciu znacząco poprawia komfort podróży i może przyczynić się do oszczędności paliwa. Jednak jak każde rozwiązanie wspomagające kierowcę, nie zastępuje ono zdrowego rozsądku, uwagi i umiejętności prowadzenia pojazdu. Wiedza o tym, kiedy i jak korzystać z tempomatu, sprawi, że będzie on realnym wsparciem, a nie zagrożeniem na drodze.
